De gemeenten Leiden en Leiderdorp willen graag goede voorlichting over duurzaamheid, zodat hun inwoners – en leerlingen in het bijzonder- begrijpen hoe ze duurzamer gedrag kunnen vertonen en waarom dit belangrijk is. Download ons kennisdocument en doe zelf meer kennis op over duurzaamheidseducatie!
Om de gemeenten en de betrokken stadspartners hierbij te helpen heeft SME een kennisdocument ontwikkeld. In dit document, ook wel een onderlegger genoemd, staat beschreven welke kennis, vaardigheden en houding leerlingen nodig hebben om voorbereid te zijn op een duurzame en veranderende samenleving. Hiervoor is gebruik gemaakt van het door de gemeente Den Haag ontwikkelde concept van duurzame basisvorming. Deze onderlegger mogen we namens de gemeenten Leiden en Leiderdorp beschikbaar stellen.
Duurzaamheidseducatie
Duurzaamheidseducatie of duurzame basisvorming moet ervoor zorgen dat de leerlingen in de toekomst in staat zijn om duurzaam gedrag te vertonen en dat ook aan te passen aan nieuwe inzichten. Dat vraagt om kennis, inzicht en vaardigheden. Maar ook waardeontwikkeling, keuzevaardigheid, betrokkenheid en handelingsperspectief zijn van belang voor duurzaam gedrag. In de onderlegger wordt beschreven hoe je dit succesvol kunt integreren, zowel in nieuwe als in bestaande lesactiviteiten. Daarvoor is in de onderlegger beschreven wat de uitgangspunten voor die duurzame basisvorming zijn. Door onderzoek naar de doelstellingen in documenten over leren voor duurzame ontwikkeling, is een lijst met doelstellingen ontworpen. Hieronder vind je een verkorte versie van de onderlegger. De aparte kansenkaart maakt het mogelijk om te checken of de kansen voor duurzaamheid ook in de lesactiviteiten gebruikt worden.
Uitgangspunten voor duurzame basisvorming
Om duurzame basisvorming voor elkaar te krijgen zijn er een aantal uitgangspunten:
- Duurzaamheid is geen zelfstandig vak. Wanneer het geen vaste plek heeft binnen bestaande leergebieden, kan het gemakkelijk vergeten worden. Verwerk duurzaamheid daarom binnen de inhoud van bijvoorbeeld natuur & techniek en/of burgerschap.
- Om de doelen van duurzame basisvorming te bereiken verschuift de focus. Zo leg je de focus bij de onderbouw van het basisonderwijs op het spelen en leren waarnemen. In het voorgezet onderwijs gaat het meer over leren omgaan, interpreteren en het zien van duurzaamheidsdilemma’s.
- Wat we nu als duurzaam gedrag zien, kan in de toekomst wel eens anders zijn. Daarom is het belangrijk dat we leerlingen de kennis, vaardigheden en houding meegeven om een bijdrage te leveren aan duurzaam gedrag in een veranderende samenleving.
Leerdoelen voor duurzame basisvorming
Naast de bovengenoemde uitgangspunten is het ook van belang om concreet te maken wat de leerdoelen zijn op het gebied van duurzaamheid en duurzaam handelen. In andere woorden: wat maakt dat leerlingen in staat zijn om een bijdrage te leveren aan duurzaam gedrag?
- Leerlingen hebben kennis over concepten, zoals bijvoorbeeld circulair, die voor duurzaamheid belangrijk zijn,
- Leerlingen begrijpen hoe iets in elkaar zit en zien het belang van bijvoorbeeld planten, dieren en mensen, de oorzaak van duurzaamheidsproblemen of hoe de beslissingen van nu gevolgen hebben voor later.
- Leerlingen bezitten taakgerichte, intellectuele en emotionele vaardigheden. Zo kunnen ze verbanden leggen, omgaan met onzekerheden of materialen doelmatig (duurzaam) gebruiken.
- Leerlingen zijn in staat om een afweging te maken voor overwogen keuzes. Ze staat om te kiezen, belangen af te weten, gevolgen in te zien en achter een eigen keuze te staan.
- Leerlingen hebben eigen waarden ontwikkeld en zijn in staat om verschillende waarden te herkennen.
- Leerlingen zijn betrokken door beleving. Ze hebben zorg voor zichzelf, de ander en hun omgeving.
- Leerlingen weten welke mogelijkheden tot duurzaam gedrag er zijn en zijn bereid om deze uit te voeren.
Download meer informatie
Met de kennis over de uitgangspunten en leerdoelen geven we gemeenten en stadspartners handvatten om nieuwe mogelijkheden te ontdekken voor hun duurzaamheidseducatie of acties. De onderlegger kun je downloaden via de onderstaande knop. Wil je meer weten over dit onderwerp? Neem dan contact op met Geo via
Geo Burghgraaff
