Hoe kan je als schoolleider duurzaamheid integreren in het beleid van de school? Hoe maak je duurzaamheid leuk voor leerlingen? Hoe krijg en houd je leerlingen betrokken? Allerlei vragen die opkomen wanneer je nadenkt over de verduurzaming van de school. Om deze vragen te beantwoorden, heeft SME drie cursussen op E-wise ontwikkelt. De cursussen bieden handvatten voor leerkrachten in het PO, schoolleiders in het PO en leidinggevenden in het VO.
Aan de hand van wetenschappelijke modellen en de Whole School Approach
Onderwijsprofessionals willen graag aan de gang met duurzaamheid, maar om er een prioriteit van te maken in het dagelijkse werk kan een uitdaging zijn. Bovendien zijn er ontzettend veel onderwerpen, theorieën en modellen beschikbaar. Hoe begin je op een manier die bij jou past? Om docenten, schoolleiders en leidinggevenden hierin te ondersteunen, hebben we drie cursussen ontwikkelt die je in korte tijd allerlei handvatten biedt rondom duurzaamheid in het onderwijs. Ruth Pasternak, adviseur duurzaam onderwijs bij SME, neemt je op toegankelijke en energieke wijze mee in het thema.
Alle cursussen vertrekken vanuit een wetenschappelijke basis. Modellen zoals de Donut Economie, Sustainable Development Goals en systeemdenken komen voorbij. De cursus stoelt vooral op de Whole School Approach. Dit model laat zien dat duurzaamheid op verschillende manieren vormgegeven kan worden. Onderwerpen binnen dit model zijn de bijvoorbeeld de gebouwde omgeving, het curriculum en pedagogiek. De cursussen focussen hiermee dus niet alleen op één aspect binnen het thema duurzaamheid, maar leren je een overkoepelende en integrale kijk op het thema. Binnen de verschillende cursussen is er inhoudelijk aandacht voor onderwerpen als klimaatverandering, sociale duurzaamheid en afval.
Van theorie naar praktijk
Dat de cursussen vanuit wetenschappelijke modellen vertrekken, betekent niet dat het bij theorie blijft. Vervolgens maak je namelijk de stap om te leren hoe je dit model zelf kunt toepassen en stapje voor stapje kunt werken aan duurzaamheid. Schoolleiders gebruiken bijvoorbeeld het piramidemodel om te werken aan een visie op duurzaamheid. Vaak beginnen scholen met een tijdelijk project rondom duurzaamheid. Uiteindelijk wil je duurzaamheid structureel in de visie van je school verankeren. Hoe stel je nu een goede visie op? Waarom is het luisteren naar leerlingen zo belangrijk? Welke uitdagingen komen er bij kijken en hoe ga je daar mee om? Dit zijn allerlei vragen die worden beantwoordt. Ook helpt Ruth je bij het opstellen van een langetermijnvisie.
Voor docenten is er bijvoorbeeld aandacht voor het creëren van betrokkenheid bij leerlingen. Betrokkenheid is namelijk niet hetzelfde als de aandacht krijgen: betrokkenheid is langdurig en vanuit intrinsieke motivatie. Ook worden er praktische voorbeelden gegeven hoe je in de les betrokkenheid kan bereiken.
Maak het leuk!
Centraal in alle cursussen staat een positieve benadering richting duurzaamheid. Het kan soms spannend zijn om ermee aan de slag te gaan, want het kan een nieuw thema zijn voor docenten en schoolleiders. Bovendien wil je ook niet dat er binnen je school een negatieve associatie rondom duurzaamheid ontstaat als je ermee aan de slag gaat. In de cursussen staat een positieve benadering van duurzaamheid centraal: er gaat vaak al meer goed dan je denkt! Je kan als docent gebruikmaken van leerlingen die uit zichzelf al vragen om duurzaamheidseducatie. Als schoolleider leer je om in je visie ruimte over te houden voor spontane duurzame ideeën van leerlingen.
Benieuwd geworden naar de cursussen? Ze duren gemiddeld twee uur en zijn te bekijken met een E-wise abonnement:
- Aan de slag met duurzaamheid voor leerkrachten in het PO
- Aan de slag met duurzaamheid voor schoolleiders in het PO
- Aan de slag met duurzaamheid voor leidinggevenden in het VO
Meer weten over duurzaamheid in het onderwijs, de Whole School Approach en hoe je zelf aan de slag kan? Bekijk dan ook het programma Eco-Schools en sluit je aan!
Ruth Pasternak
