Van de Big Five, de vijf thema’s op het gebied van duurzaamheidsbeleid in gemeenten is biodiversiteit niet het thema dat overal de meeste aandacht krijgt. Maar net zoals we in onze vorige blog over klimaatadaptatie schreven, is dit wel een thema waar inwoners zelf mee aan de slag kunnen.
Binnen stad en dorp hebben gemeenten de centrale rol voor beheer, behoud en ontwikkeling van natuur. Gemeenten werken hierin samen met terreinbeherende organisaties, particuliere eigenaren en zorgt voor meer natuur(beheer) in eigen gebieden zoals groene bermen, beheer openbaar groen etc. Wat zijn de beste maatregelen om inwoners en stakeholders te betrekken bij de invulling van biodiversiteit? Wij hebben 10 succesvolle maatregelen voor jouw gemeente op een rij gezet.
10 maatregelen voor biodiversiteit in jouw gemeente
Hieronder sommen we niet alle ideeën en mogelijkheden op die we in de praktijk tegenkomen, maar vind je juist maatregelen die ertoe leiden dat inwoners uit jouw gemeente meedoen.
- Ontwikkel biodiversiteit in de openbare ruimte met duurzaam beheer openbaar groen, aanleg bijenlinten/bermen, groen aan lantaarnpalen, groendaken bushokjes, natuurvriendelijke oevers, groenbestrating parkeerplaatsen e.d.. Gebruik daarbij inheemse bloeiende planten.
- Betrek bewoners en organisaties voor adoptie/ eigen beheer groen met verhoogde aandacht voor inheemse biodiversiteit.
- Stimuleer groene inrichting van bedrijventerreinen.
- Stimuleer bewoners om zelf maatregelen te treffen in eigen tuin door operatie steenbreek (steen eruit, plant erin), gebruik inheemse flora (planten, struiken en ook bomen). Werk samen met tuincentra en leidt groencoaches op.
- Stimuleer agrariërs, bosbeheerders, landgoedeigenaren en projectontwikkelaars bij te dragen aan biodiversiteit met tijdelijke of permanente natuur.
- Geef als gemeente het goede voorbeeld met groendak gemeentehuis en inheemse flora rond gemeentelijke gebouwen en op gemeentegronden.
- Ontwikkel groen-blauwe zones in de gemeente die fungeren als de haarvaten van het landelijk natuurnetwerk, met steppingstones in tuinen, bossen, parken en natuurgebieden.
- Nationaal loopt de campagne ‘Een groener Nederland begint in je eigen tuin’. Gemeenten kunnen zich daarbij aansluiten.
- Stimuleer en ondersteun bestaande stadsakkers en moestuinen. Voedselproductie op lokale schaal is niet rendabel, maar voor de sociale samenhang en de biodiversiteit is het wel zinvol. Insecten hebben er baat bij, omdat er bijna altijd wel iets aan het bloeien is op een stadsakker of moestuin.
- Stimuleer Tiny Forests. Je kunt een Tiny Forest-partnergemeente worden. Samen met IVN kun je verschillende inheemse minibossen aanleggen.
Gedrag van inwoners en biodiversiteit
Naast de 10 maatregelen, is het gedrag van inwoners bij dit thema net als bij klimaatadaptatie een belangrijke factor. De gemeente kan de openbare ruimte zelf beïnvloeden, maar dat is slechts een klein deel van het totale plaatje. Inwoners kunnen via hun eigen tuin, de buurttuin of door initiatieven als een Tiny Forest rechtstreeks de biodiversiteit positief beïnvloeden. Het stimuleren van participatie en communiceren over het belang van biodiversiteit richting inwoners kan sterk bijdragen aan de biodiversiteit in de gemeente.
Ook aan de slag?
Wij helpen je graag om op een praktische en creatieve manier aan de slag te gaan met biodiversiteit. Lees hier onze andere 10 tips artikelen over circulaire economie, energietransitie en participatie, en klimaatadaptatie.
Katinka Schlette
